Ciekawostki z Tarnowskich Gór i nie tylko...: maja 2014

wtorek, 27 maja 2014

Powrót Gracji do Świerklańca.

Świerklaniec - może być dumny z posiadanych zabytków formatu światowego. Pomimo tego, iż utracił bezpowrotnie zamek o piastowskim rodowodzie, którego niesamowitą historię opisałam w innym poście http://ciekawostkitg.blogspot.com/2014/03/normal-0-21-false-false-false-pl-x-none.html oraz „Mały Wersal” – pałac wybudowany przez jednego z najbogatszych ludzi Europy XIXw. wciąż jest miejscem pięknym i bogatym w cenne zabytki:

· Park, pierwotnie renesansowy, w XIXw. zmodernizowany w modnym wówczas stylu angielskim wg projektu Gustava Mayera

· Pałac Kawalerów zaprojektowany przez znanego architekta Ernesta von Ihne, wybudowany na początku XXw.

· Kościół wraz z mauzoleum Donnersmarcków zaprojektowany przez Juliusa Rachsdorffa, architekta m.in. katedry w Berlinie

· Pawilon koncertowy z pocz. XXw., obecnie odrestaurowany

· Maszt żeliwny na przystani

· Fontanny Fremieta (boczne baseny) – odrestaurowane

· Fontanna główna.

26 maja do Świerklańca powróciły trzy Gracje podtrzymujące Sferę – zwieńczenie pięknej XIXw. fontanny. Panuje pogląd, że jest ona także autorstwa Fremieta, wzorowana na fontannie Carpeaux, stojącej przed Obserwatorium w Paryżu.

Gracje odlane zostały w paryskiej pracowni znanego artysty-odlewnika Antoine Durenne. Z jego odlewni pochodzi m.in. fontanna stojąca na Capitolu w Washingtonie. Co do rzeźbiarza Gracji zastanawiające jest, że na odlewach brak jest sygnatury rzeźbiarza (na rzeźbach animalistycznych w bocznych basenach jest bardzo wyraźna sygnatura Fremieta). Dla mnie bardzo interesująca jest informacja, znaleziona w internecie, dotycząca faktu, iż J. B. Carpeaux pracował w Świerklańcu przy budowie pałacu – może więc Gracje są jednak jego autorstwa? http://www.burgendaten.de/glossary-item.php?name=Carpeaux,%20Jean%20Baptiste)
Ponadto jedna z rzeźb terakotowych autorstwa J.B. Carpeaux jest łudząco podobna do "świerklanieckiej Gracji.

Również fakt wcześniejszej współpracy Fremieta i Carpeaux przy fontannie "Cztery strony świata" (Fremiet jest twórcą dolnej, a Carpeaux górnej części fontanny) może wskazywać na wspólną pracę nad fontanną ze Świerklańca. Byłaby to dla Świerklańca znakomita wiadomość.

Podsumowując, w Świerklańcu możemy się spotkać z dziełami najwyższego formatu światowej sztuki XIXw.

Polecam kilka zdjęć z powrotu Gracji do Świerklańca.

Tekst i zdjęcia: Irena Lukosz-Kowalska

sobota, 17 maja 2014

Ziemia Tarnogórska pałacami stoi...

Ziemia Tarnogórska pałacami stoi...

Mało który powiat w Polsce może pochwalić się taką ilością pałaców i zamków, jak powiat tarnogórski. Do tego piękne parki krajobrazowe, kopalnia srebra, stare sztolnie, zalew, lasy. Wspaniałe są tutaj również zabytki sakralne, zarówno drewniane jak i murowane. Wielki potencjał turystyczny, ukazujący inne oblicze Górnego Śląska, dla wielu kojarzące się z brudnym, nieciekawym regionem. Od wielu lat widzę i słyszę słowa zdziwienia ludzi, którzy przyjeżdżając tutaj po raz pierwszy nie wierzą w to, co widzą. Od lat wszystkich swoich gości obwożę po tarnogórskim szlaku pałaców i zamków, bardzo dobrze, że część z nich jest już wspaniale wyremontowana i zagospodarowana. Reszta czeka na swoją szansę i należy mieć tylko nadzieję, że nie podzieli losu zamku i pałacu w Świerklańcu lub w Reptach.
Dzisiaj kilka archiwalnych zdjęć i pocztówek pokazujących istniejące i utracone pałace powiatu tarnogórskiego.

Irena Lukosz-Kowalska

czwartek, 1 maja 2014

Tajemnice Świerklańca.

Tajemnice Świerklańca.

W holu Pałacu Kawalera można oglądać wydobytą z ziemi w jego pobliżu tablicę żeliwną –tzw. ślubną. Została ona prawdopodobnie wykonana w 1871r., z okazji ślubu wtenczas jeszcze hrabiego Guido Henckel von Donnersmarck z markizą de Paiva. Przedstawia dwa pierścienie z diamentami na tle korony. Stanowiła ona prawdopodobnie zamknięcie kanału łączącego Pałac Kawalera z Małym Wersalem (mogła pochodzić również ze starego Mauzoleum ?) -(przeznaczenie tablicy - patrz poniżej) System kanałów i tunelów pod całym kompleksem stanowi ciekawy temat badań, m.in. nad zastosowaniem w Świerklańcu w XIXw. wielu ciekawych rozwiązań i innowacji technicznych. Istnieją hipotezy (bądź raczej legendy?), że stary zamek w Świerklańcu połączony był tajemnym podziemnym przejściem z zamkiem w Kozłowej Górze. Heinz von Hagen w "Białej Pani ze Świerklańca" pisał: "Niektórzy rozpowiadali, że Jarosław pewnej nocy spotkał Ludwikę w podziemnym ganku łączącym Świerklaniec z Kozłową Górą w towarzystwie jedengo z poddanych księcia Konrada z Olesna, zdecydowanego przeciwnika Przemysława, i utopił nóż w jego plecach." Do dzisiaj zachowała się część tuneli technicznych, łączących Pałac Kawalera z Małym Wersalem, niestety, część z nich jest dzisiaj niedostępna, z uwagi na zawalenie stropów. Być może przeprowadzone zostaną w przyszłości badania ustalające dokładny przebieg podziemnych tuneli, które przybliżą nadzwyczaj interesującą historię tego miejsca.

fot. Irena Lukosz-Kowalska (żeliwna tablica ślubna, podziemia w Świerklańcu).

fot. Irena Lukosz-Kowalska "Podziemia w Świerklańcu"

fot. Irena Lukosz-Kowalska część podziemnych tuneli w Świerklańcu jest zawalona.


fot. Irena Lukosz-Kowalska - podziemia w Świerklańcu

fot. Irena Lukosz-Kowalska - podziemia w Świerklańcu

01 maja 2014

Tekst i zdjęcia: Irena Lukosz-Kowalska

Spotkania i dyskusje w gronie miłośników historii Markizy de Paiva są interesujące i wnoszą zawsze coś nowego. Prawdopodobnie prezentowana na zdjęciu powyżej tablica żeliwna stanowiła zamknięcie kominka w świerklanieckim Małym Wersalu. Bardzo podobną (również z koroną i dwoma pierścieniami)

można zauważyć na archiwalnym zdjęciu gabinetu księcia Guido